Có ai từng say mê vị ngọt ngào ê ẩm của ô mai đất Bắc.
Ô mai hay còn được gọi bằng một cái tên khác là xí muội. Ô mai thật ra vốn làm một vị thuốc trong nền y học cổ truyền của Việt Nam và Trung Hoa. Tuy nhiên ngày nay khi nói tới ô mai, người ta thường nghĩ đế một dạng mức, kẹo với vị ngọt thanh và vị chua toan đặc trưng.
Người miền bắc thường gọi là ô mai, trong khi ở miền nam nó có một cái tên khác là xí muội. Ô mai nguyên bản được chế biến từ quả mơ chín. Những quả mơ chín vàng sau khi thu hái, sẽ được phơi trong bóng râm cho đến khi héo vỏ, sau đó đem đi ngâm muối và tiếp tục phơi khô thêm một lần nữa.Quá trình phơi này lặp đi lặp lại chín lần (người ta còn gọi đây là quá trình cửu chưng cửu sái).
Sau khi quá trình chế biến hoàn tất, thịt quả mơ sẽ chuyển sang màu đen và săn lại, có một số hạt muối trắng kết tinh thành một lớp mịn trên bền mặt quả mơ, lúc này, đã thu được ô mai thành phẩm.
Tuy nhiên ngày nay, cùng với sự phát triển trong ẩm thực, việc kết hợp các vị thuốc với thực phẩm dần trở nên phổ biến.
Ô mai ngày nay không còn được biết tới với tên gọi của một vị thuốc nhiều như trước, mà đa số người ta nghĩ ngay đến một loại tráng miệng chua chua ngọt ngọt mang theo một chút vị thanh và mội chút vị toan.
Ô mai hiện tại là tên gọi chung của những sản phẩn được làm từ trái cây theo cách mà người ta chế biến ô mai từ quả mơ.
Các loại trái cây có thể sử dụng để chế biến món quà vặt này đa số là những loại có vị chua như mận, chanh, me, cóc, đào, sấu, quất, kế và dứa…
Không sử dụng ô mai như một vị thuốc thuần túy nữa, nên nó cũng được thay đổi nhiều về mặt màu sắc và hương vị để tạo sự hấp dẫn.
Đầu tiên nhất, mỗi cơ sở làm ô mai sẽ lựa chọn loại trái cây phù hợp và tươi ngon nhất, sau khi rửa sạch chúng sẽ được ướt muối, phơi khô và hấp sấy. Tiếp theo đó, sản phẩm sẽ được đem đi tẩm ướt với các gia vị như đường, ớt,gừng, cam thảo để tạo hương vị hấp dẫn.
Ô mai ngày nay có loại chua, loại ngọt, loại mang vị cay, có những loại xào ướt, có những loại khác lại để rất khô… tất cả các màu sắc và hương vị ấy hòa quyện lại với nhau, tạo nên sự đa dạng và vô cùng phong phú về sắc, hương, vị để thực khách có thể thoải mái lựa chọn được loại phù hợp với sở thích của bản thân.